Kratka i slatka pjesmica
Mali Džek Horner je jedna od najpoznatijih dječijih pjesmica, no ispod površine leži zanimljiva i neobično mračna priča. Cjelokupna pjesmica sastoji se samo od šest stihova:
“Mali Džek Horner
Sjedi u ćošku,
Jede svoj božićni kolač;
Stavi prst u kolač,
Izvadi šljivu,
I kaže: ‘Kako sam dobar dečko!”
Iako se čini jednostavna, dugoročna istorija ove pjesmice obavijena je misterijom i spekulacijama o njenom porijeklu koje navodno uključuje kralja Henrika VIII i podmićivanje. Hajde da istražimo ovu intrigantnu istoriju.
Odakle dolazi Džek?
Prve pisane reference na karakter Džeka Hornera datiraju iz 1665. godine, kada se njegovo ime prvi put spominje u pamfletu koji napada alhemičara Đorđa Starka. Iako je pjesma postojala usmeno mnogo prije toga, najranija sačuvana verzija u pisanom obliku zabilježena je 1725. godine u parodijskoj pjesmi Henrija Kerija “Namby Pamby.” Ovaj rad je bio satirično ironiziranje Ambroza Filipsa, koji je pisao poeziju za djecu aristokrata.
Kako je Džek postao simbol
Tokom vremena, mnoge odrasle publikacije su koristile Malog Džeka Hornera kako bi komentarisale oportunističke ljude. U epigramu iz 1796. godine, rektor Samuel Bishop prekorava eksploatacione državne službenike:
“Šta su oni nego DŽEK HORNERI, koji se udobno smještaju u svojim ćoškovima,
Slobodno režu iz javnog kolača?”
Džek se takođe pojavljuje kao simbol sebičnog ponašanja i koristi se u raznim satiričnim djelima da ilustruje ideju o mogućnostima i iskušenjima koja dolaze s moći.
Mitovi i istine o Džeku
Pojavile su se različite glasine da pjesma potiče od incidenata iz života Tomasa Hornera, upravnika jednog od manastira. Prema priči, Henrik VIII je oduzimao katoličke posjede u Engleskoj, a legenda kaže da je Horner bio zadužen da potajno prenese naslove zemljista Kralju.
Džekov uticaj na kulturu
Džek Horner je tokom godina postao predmet mnogih interpretacija. Njegova pjesmica je inspirisala različite kinematografske i književne projekte, uključujući i animirani film iz 2022. godine „Mačak u čizmama: Posljednja želja“, gdje je predstavljen kao negativac. Ovo pokazuje kako se lik razvio i kako je ironično postao oličenje svega što nije bio u izvornom kontekstu.
Moralna pouka i zaključak
Iako se Džek Horner može smatrati sebičnim, postoji i verzija, koja omoguće savremenu moralnu lekciju, gdje Džek dijeli svoj kolač sa gladnom ženom, čime se naglašava vrijednost dijeljenja i dobrote. Na kraju, može se postaviti pitanje: Da li je Mali Džek Horner stvarno postao negativac ili smo mi oni koji ga tako vide? U svakom slučaju, njegova pjesmica ostaje popularna i nostalgija za tim vremenima će trajati još dugo.
